top of page

'Yetkinlik Çemberi' Akıl Modeli | Ağaca Tırmanmaya Çalışan Bir Balık Olmaktan Vazgeçmeliyiz!


Yetkinlik Çemberi, hangi alanlarda güçlü olduğumuzu anlamamız ve o alanlarda ilerlememiz gerektiğini bize hatırlatan bir modern bilgelik kavramıdır.

Hayatımız boyunca belirli alanlarda edindiğimiz bilgiler ve deneyimler, bizim yetkinlik çemberimizi oluşturur. Yetkinlik çemberimizde yer alan bazı bilgiler genel olarak anlaşılabilirken, bazıları daha spesifik uzmanlıklar gerektirir. Bu ayrımın farkında olmak, doğru kararı doğru zamanda almamıza yardımcı olur. Çünkü yetkinlik çemberi 2 bölümden oluşuyor:

  1. Gerçekten bildiklerimiz

  2. Bildiğimizi sandıklarımız

Bunu güzel bir örnekle açıklamak gerekirse, çoğumuz bir giyim mağazasının ekonomisinin nasıl işlediğini bilir: Bir mekan kiralarız, içerisine gerekli mobilyaları koyarız, toptancıdan ürünleri alırız, mekanın tasarımını yaparız ve satış yapmaya başlarız. Daha sonra ise gelir ve gider dengesine bakarız. Ancak bir uzay taşımacılığı şirketi kurmak istersek, konu hakkında genel bir bilgi sahibi olmak yeterli olmayacaktır. Daha spesifik bir uzmanlığa ihtiyacımız olacaktır.


Amerikalı yatırımcı Warren Buffett, yatırımcılarını yalnızca en iyi bildikleri alanlarda faaliyet göstermeye odaklamak için yıllardır bu akıl modelini kullanıyor. Özellikle, 1996’ta hissedarlara yazdığı mektupta bu modele dikkat çekildiğini görebiliriz:

Bir yatırımcının ihtiyacı olan, “seçilen” işletmeleri doğru bir şekilde değerlendirebilme yeteneğidir. “Seçilen” kelimesini not edin: Her şirkette, hatta birçoğunda uzman olmanız gerekmiyor. Sadece yetkinlik çemberinizdeki şirketleri değerlendirebilmeniz gerekiyor. Bu çemberin büyüklüğü çok önemli değil ancak sınırlarını bilmek hayati önem taşır.

Yetkinlik çemberi akıl modelini hayatımızın birçok alanında kullanabiliriz. Örneğin:

  1. Bir futbol maçında gerçekten iyi olduğunuz alan savunma yapmaksa, forvette veya kalede oynamayı tercih etmemelisiniz. Çünkü savunmada oynamanız takım motivasyonunu arttıracak ve takımınızın galibiyetine katkı sağlayacaktır.

  2. Sahip olduğunuz yetkinlikler doğrultusunda bir işe giriştiğinizde veya yetkinliklerinize uygun bir pozisyonda çalıştığınızda, başarılı olma olasılığınız daha yüksek olacaktır.

“Aslında herkes bir dahidir… Ama siz kalkıp bir balığı ağaca çıkma yeteneğine göre yargılarsanız, balık tüm ömrünü bir aptal olduğuna inanarak geçirecektir.” Albert Einstein

Sonuç olarak, sosyal hayatta veya iş hayatında başarı şansınızı artırmak istiyorsanız, yetkinlik çemberinizin sınırlarını iyi tanımlayarak var olan becerilerinizi sürekli geliştirmeniz (upskilling) ve bu çembere yeni yetkinlikler eklemeniz (reskilling) gerekiyor. Zamanla bu sınırları genişletebilirsiniz ancak bugünkü sınırlarının nerede durduğu konusunda kendinizi kandırmamalısınız. Eğer bir balıksanız yüzmeye çalışın, ağaca tırmanmaya değil.

 

Yetkinlik Çemberi'ni diğer Modern Bilgelik Kavramları ile bağdaştırmak gerekirse, şu kavramları incelemenizi tavsiye ederim:

228 görüntüleme

Son Yazılar

Hepsini Gör
bottom of page