Adından da anlaşılacağı üzere Tersine Alma, bir karar alırken olaylara tersinden yaklaşma modelidir. Bununla ilgili Amerikalı yatırımcı Charlie Munger’ın ünlü bir sözü vardır:
“Çok mükemmeli aramayın, önce aptallığınızı önleyin."
Tersine Alma Modelini kullanan kişiler, “bir şeyi nasıl yapabilirim?” şeklinde değil “onu nasıl yapamam” şeklinde olaylara yaklaşır. Örneğin; “nasıl mutlu olabilirim?” sorusu yerine “beni mutsuz eden şeyler nedir?” sorusunu kendine sorar ve önce kendisini mutsuz eden şeyleri hayatından çıkararak mutluluğa doğru hızlı bir adım atar.
Tersine alma modelini hayatımızın birçok alanında kullanabiliriz. Mesela;
Sabah evden çıkarken hangi kıyafeti giyeceğinize karar vermekte zorlanıyorsanız, giymek istemediğiniz kıyafetleri eleyerek doğru ve hızlı bir karar alabilirsiniz.
Eğer para biriktirmeye ihtiyacınız varsa, “gelirinizi nasıl arttırabileceğinizi” düşünmeden önce “giderlerinizi nasıl azaltabileceğinizi” kendinize sorabilirsiniz. Belki hızlı bir şekilde yeni bir iş bulamayabilirsiniz ancak giderlerinizi anında kontrol altına alarak hızlı bir aksiyon alabilirsiniz.
Bir ilişkide sevgilinizi nasıl daha mutlu edeceğinize odaklanmadan önce onu mutsuz edecek davranışlardan uzaklaşabilirsiniz.
İş yerinde veya okulda üzerinde çalıştığınız projeyi "başarılı bir şekilde nasıl tamamlayabilirim?” sorusundan önce “o projeyi nelerin başarısızlığa itebileceği?” sorusuna odaklanabilirsiniz. Bu sayede süreç içerisinde karşılaşacağınız problemleri öncesinde engelleyerek projenin başarılı bir şekilde tamamlanmasını sağlayabilirsiniz.
Bu örnekler artarak gidebilir. Buradan sonrası sizin doğaçlayarak farklı farklı alanlarda kullanabilme yeteneğinize bağlı. Bu da pratik yaptıkça ve farklı akıl modellerini kullandıkça gelişecek bir yetenek.
Bir örnekle özetlemek gerekirse, bu ülkenin bir bireyi olarak ülkenize katkı sağlamak istiyorsanız, soracağınız ilk soru; “Ülkeme nasıl yardım edebilirim?” olmamalı. Bunun yerine, “Ülkeme zarar veren şeyler neler ve bunları yapmaktan nasıl kaçınabilirim?” sorularıyla başlamalısınız.
Tersine Alma kavramını diğer Modern Bilgelik Kavramları ile bağdaştırmak gerekirse, şu kavramları incelemenizi tavsiye ederim:
Comments